ÇAĞDAŞ KAPUKAYA
İlk çağlardan bu yana insanlık çevrelerini, kendilerini ve varlığı sorgulamış, bunu yaparken yönünü gökyüzüne çevirmiştir. Günümüzde uzayla ilgili yapılan her türlü çalışma bu arayışın bir uzantısı olarak devam etmekte. Aydınlanma dönemine kadar astroloji ve astronomi bir olarak değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmalar Göbeklitepe ve Stonehenge gibi insanlığın ilk yapıtlarının hem inanç merkezi hem de gökyüzü gözlem alanı olarak kullanıldığını göstermekte. Takip eden tarih boyunca bağlantılı olarak astrolojik araştırmaların mimari, matematik, geometri ve doğa bilimlerine katkıda bulunduğu hatta bu bilimlerin ayrışmasına neden olduğunu biliyoruz. Thales, Kopernik, Battani, Johannes Kepler, Cladius Ptolemy vb. birçok bilim insanının aynı zamanda yorumlar yapan birer astrolog olduğunu araştırdığınızda öğrenebilirsiniz. Sırf bu yönleriyle bile astroloji önem arz eden ve incelenilmesi gereken bir alan.
HAYRUNNİSA YÜNCÜ
Tarih boyunca insanların en çok aradıkları, kendi benlikleridir. Zira bulan ve buna uygun bir biçimde yaşamını sürdüren insan sayısı da çok azdır. Ebeveynlerinizin çocukken size ne kadar az travma yaşattıklarına bağlıdır bu durum. Haliyle büyümüş olan bizin aklına tek bir soru geliyor. Benim olayım ne ya? Niye geldim ben bu dünyaya? Bu zor ve ucu açık sorunun cevabını, sadece doğum tarihi ve saatinize bakarak öğrenebileceğini duyan insanoğlu astroloji piri olmuştur zaman içinde. Kendi halinde dönen gezegenlerin hareketine göre hayatında çok önemli kararlarını veren insanlarla çevrilir etrafımız. Astrolojiye olan bu yoğun ilginin nedenini, 70 yıl önce yapılan bir deney çok güzel açıklıyor.
Psikolog Bertram Forer bir gün sınıfındaki öğrencilerine onların sınav sonuçlarına bakarak her birinin özel kişilik analizini çıkardığını söyler. Onlara verdiği zarfları heyecanla açan öğrenciler zarfta yazanların kendilerini ne kadar iyi tanımladığını puanlarlar. Ortalama puan ise 5 üzerinden 4,26 olarak bulunur. Deneyin ilginç olan kısmı her zarfta bire bir aynı şeylerin yazması. Bir astroloji metninden rastgele alınan bu yazılarda herkes için geçerli olabilecek uzun cümleler yer alıyordu.
Astroloji hakkında bir diğer kavram da beklenti etkisi. Bir şeye inanmışsanız bu sizin bütün vücudunuza ve psikolojinize yansır. Matrix filminde birkaç saniyede çok güzel özetlenir bu durum. Kâhin ve Neo’nun konuşması sırasında Kâhin Neo’ya “Vazo için endişelenme.” der demez bir anda arkasına dönen Neo vazoyu düşürüp kırar. Kâhin, “Acaba ben sana vazo için endişelenme demeseydim yine de vazoyu kırar mıydın?” der kahramanımıza.
Fakat bunların hepsi bir yana doğum tarihimizin fizyolojik açıdan karakterimizi etkilemesi mümkün. Memleketleri aynı olan insanların benzemesi gibi aslında. Nasıl her Kayserili hakkına bir fikrimiz oluşuyorsa ağustos ayında doğan insanlar için de bir fikrimiz oluşabilir. Ama bizden çok uzakta olan gezegenlerin bize olan etkilerinin bir açıklaması bulunmamakta.
ESMA KORKMAZ
İlk başlamamız gereken yer astrolojinin genel tanımıdır, öncelikle astroloji hakkında biraz bilgi edinelim.
Astroloji kavramı gök cisimlerinin ve astronomik fenomenlerin, insan karakteri ve kaderi üzerine etkilerinin olduğu önermesini konu alan bir daldır. Yunanca yıldız anlamına gelen 'astro' ve bilgi anlamına gelen “logos” kelimelerinden türemiştir.
Astroloji insanlara gelecekte yaşanacak olaylardan haberdar edebileceğini iddia eder fakat bu iddialar bilim camiasında kesin olarak yalanlanmıştır ve bu sebepten ötürü Astroloji bir sözde bilimdir. Eskiden astrologlar gök günlüğü adı verilen ve gökyüzü konumunun gün, ay ve yıl olarak gösteren bir kitap ve ev tabloları kullanarak Yıldız Haritası grafiğini çıkartırlardı. Bunların doğruluğu tıpkı Astrolojinin diğer iddiaları ile birlikte bilimsel literatürde geçerli değildir.
İnsanların doğduğu aylara günlere hatta ve hatta doğum saatlerine kadar, yükselen alçalan tarzında farklı kollara ayrılan ve bunların insanın karakterini belirlediği yaşayacağı olayları önceden bilebileceği bunun üzerine önlemler almasını sağlayabileceği iddia edilen bu dal günümüzde hiçbir bilimsel dayanağı olmasa da bir hayli popülerdir.
Eğer bu konuda şahsi olarak yorum yapmam gerekecek ise;
Astroloji bir safsatadır.
Özellikle burç konusuna değinecek olursak;
Belirli aylarda doğmuş insanların genel özellikleri saptanmış ve bunu artık kalıplaşmış bir bilgi haline getirmişlerdir. Arada elbette ki istisnalar olmuştur ancak o istisnalar da “istisnalar kaideyi bozmaz!” sözü ile bir kenara atılmıştır.
Bilimsel hiçbir dayanağı olmaması ve gezegenlerin hareketlerine göre insanların başına gelecek olayları belirleyebilme durumu oldukça absürt ve gerçeklikle bağdaştırılamayacak bir fikirdir.
Ayrıca değinmek istediğim konulardan bir tanesi de yükselen alçalan konusudur.
Bu bahsedilen konularda doğum saatinize gününüze bağlı olarak değişmekte ve farklı burçları ifade etmektedir. Yani bir nevi eğer diğer burç tutmazsa bu burç ile kendinizi bağdaştırabilmeniz adına bir avutmadır.
Eğer öteki burçta tutmazsa yükselen veya alçalanınızdaki burç ile muhakkak birkaç özellik tutacak ve buda sizin manipüle olmanız için mükemmel bir fırsat olacaktır. Genel olarak bahsedilen olaylar genel geçer şeyler olduğu için illa ki birkaç şey tutacak ve siz bununla birlikte bu absürt fikrin gerçek olduğuna karşı tezler üretmeye başlayacaksınız.
İnsanlığın geçmişten bu yana görünmeyen varlıklara, parapsikolojiye, gelecek ile ilgili haber alabilmeye ilgisi vardır. İçimizdeki merak duygusu ve hissiyat dediğimiz kavram sayesinde sürekli doğaüstü şeylere karşı olan merakımızın bir getirisi olan astroloji, teknoloji çağı olan ve artık çoğu şeyin bilim ile açıklanabildiği, bilimin ilerlediği ve ilerlemeye devam ettiği bu yüzyılda hala bu kadar ilgi görüyorsa buda bizim aslında içimizdeki merak duygusunun bir getirisidir diye düşünüyorum. Osmanlı kültüründe bile müneccim adı verilen insanların bu olaylarla ilgilenmesi aslında bu durumun kültürümüze de yansıdığını ve ne kadar bilimsellik taşımasa da bir nevi çoğumuz için olası ve sıradan bir durum haline gelmesini kaçınılmaz kılıyor. Eğer yazdıklarıma kısaca özetlemek gerekirse astroloji gerçekle alakası olmayan bir manipülatif daldır, inanan insanların da bilimsel olarak değil daha çok düşünsel olarak kanıt sunarlar.
ABDULLAH GÜVEN
İnsanlar tarihi çağlar boyunca hep geleceği merak etmiştir.
Belki 1 saniye ötesini, belki 1 milyar yıl…
Ama konu hep aynı: acaba ne olacak?
Bunu sürekli düşünmüş ve cevabı bulmak için farklı
yöntemler denemişlerdir.
Bugün bu yöntemlerin belki de en popüleri olan astrolojiyi
konu alacağız.
Öncelikle, astroloji nedir tam olarak?
Astroloji, gök cisimlerinin ve astronomik fenomenlerin
insan karakteri ve kaderi üzerine etkisi olduğunu iddia eden ve buna bağlı
olarak da geleceğin öğrenileceğini öne süren bilimsellikten bağımsız bir sözde
bilimdir. Burçların ve gök cisimlerinin hareketi ile yaydıkları psikoloji ve
kadere etkisi olan dalgalar gibi doğruluğuna dair hiçbir bilimsel kanıtın
bulunamadığı iddiaların çıkış noktasıdır.
İstatiksel veriler ve sosyal deneylerden de anlaşılacağı
üzere dünyada çok fazla insan astrolojiye inanıyor.
Neden astrolojiye inanılıyor?
Bütün bilim camiasınca kesin bir şekilde reddedilmesine rağmen neden insanlar
falcılara ve buna benzer gelecek yorumcularına, hiç durmadan yıldız
takvimlerine bakıp burçlar hakkında tavsiyelerde bulunan insanlara gidiyor? (Bu
insanlara yazımızın geri kalanında “yorumcu” diyeceğiz.)
Gayet basit.
Günümüzdeki herhangi bir yorumcuya gidilmesi durumunda
öncelikle birkaç basit, gündelik soru sorulacaktır. Bu sorulara bağlı olarak da
zamanla sohbet koyulaşacak ve yorumcu bu süre zaafında karşı taraftan -fark ettirmeden-
günlük yaşamı, çevresel durumu hakkında işine yarayacak kadar bilgi almış
olacaktır.
Aldığı bilgiler ve meraklı karşı tarafın istekleri
doğrultusunda bir senaryo ve tahmin-olasılıklar bütünü kuracak ve bunları ona sunacaktır.
Ve o da bu bütünlerin gerçeklere çok yakın olduğunu fark edip yorumcuya hak verecek, ona daha da bağlanacaktır.
Bu durumun aynısı burç kavramında da geçerlidir.
Örneğin 21 Mart – 20 Nisan arasında doğarsanız koç
burcundasınız demektir.
Koç burcunun karakteristik özellikleri ise; atletik,
doğuştan liderlik (ateş elementi yönetimindedir diye bir ifade vardı kaynakta,
ateşin bir element olmaması da bir çelişki olarak sunulabilir) gibi özellikleri
vardır.
Koç burcu olmayan birisi atletik olamaz mı veya atletik
olan birisinin koç burcu değilse ne olacak gibi sorular sorulabilir. Lakin asıl
sorular bunlar değil.
Bu özelliklerin belirlenme koşulları tamamen denk gelme ve
rastgeleliktir.
İnsanlardaki farklı özelliklerin tespit edilmesi ve
gruplara ayrılıp dönemlere dağıtılması ile burç tablosu ortaya çıkmıştır.
Aslında burçlarda bulunan belirgin özellikler herkeste belirli
seviyede var. Özgüven, liderlik, espritüellik, zeka, güvenilir olmak vb.
Psikoloji yasalarında da belirtildiği gibi aslında burçlarındaki özellikleri
kendileriyle özdeşleştirebilen insanlar için “algıya eş tepki” denilen durum
mevcuttur. Yani bir nevi manipüle olmak, algı operasyonuna kurban gitmek.
Size o mesaj iletiliyor, etkisinde kalıyorsunuz ve zaman
içinde bilinçaltınıza işleyip sizi kendisine bağlıyor. Hele ki mesajlar sizin
isteklerinize uygunsa bağlanmak çok daha kolay oluyor.
Aslında astrolojiye inanmanın temelinde de bu yatıyor. Bilinçlere,
bilincin isteklerine uyan iletiler yollamak.